Movementos migratorios

Segundo o Instituto Galego de Estatística (ver) en 2003 o saldo migratorio galego é positivo (quer dicir: máis xente vén da que se vai).

Deste dato botou man Fraga no debate de investidura de Touriño para facer defensa da súa xestión á fronte do goberno galego nos últimos 16 anos.

Pero non hai que rañar moito nas cifras para decatarse de que a información ten moitos matices.

Vexámolo máis polo miúdo.

Segundo o IGE, 22.548 persoas marcharon en 2003 de Galiza. Un escaso 9,9% foi procurar destino fóra do Estado, pero máis dun 90% procurárono dentro. Os destinos preferidos son, en orde, Canarias (20,2%), Madrid (13,5%), Catalunya (13,0%), Andalucía (6,9%), Castela e León (6,8%), Valencia (6,6%), Baleares (5,4%) e Euskadi (4,4%).

No senso contrario, 33.723 persoas viñeron nese mesmo ano instalárense no país. Delas, un 49,4% provén do resto do Estado (as principais comunidades de orixe coinciden coas de destino) e un 50,6% doutros países. Por países de orixe, como era de esperar un 63,8% chega dende América Latina, un 27,4% de Europa (algo menos da metade deste grupo provén de fóra da Europa dos 25) e un 5,9% vén de Asia, África e Oceanía.

Unha revisión das cifras por nacionalidade indica que un 60% dos inmigrantes procedentes de Europa son retornados. Esta porcentaxe redúcese ao 40,1 para o grupo dos procedentes de América Latina e ao 9,3 para os procedentes de África, Asia e Oceanía.

De todo isto vou sacar algunhas conclusións sinxelas:

- Os galegos seguimos precisando marchar do país para traballar.
- Moitas partes do Estado Español resultan destinos atractivos.
- Galiza, por contra, resulta destino atractivo para unha maioría de cidadáns estranxeiros, nomeadamente de América Latina.
- Unha parte importante dos galegos que emigran a outros sitios do Estado ou ao estranxeiro regresan (debe ser que non todo é turismo na emigración).

Con frecuencia escóitase dicir que os inmigrantes (nomeadamente os latinoamericanos) chegan aquí pensando que isto é o paraíso. Non digo que esta afirmación sexa totalmente falsa (intúo que a propaganda electoral do PP contribúe tamén a esta imaxe). Pero a realidade é que Galiza ofrece unhas posibilidades que case ningún país de América Latina pode ofrecer hoxe en día.

Ao mesmo tempo, estas posibilidades non parecen satisfacer aos galegos, que escollen o camiño da emigración para atopar mellores condicións de vida.

É destacábel observar que, en cifras globais, un 66% dos inmigrantes en Galiza teñen a nacionalidade española, mentre que esa porcentaxe se reduce ao 18,3% na inmigración total do Estado, segundo o INE (ver).

A conclusión sinxela é que si, Galiza experimentou en todos estes anos un crecemento importante no emprego, pero hai algúns matices:

1) outras rexións do Estado tiveron un crecemento maior ou mellor.
2) o emprego galego non é un emprego de calidade polo que só resulta atractivo para xente que provén de situacións laborais terceiromundistas.
3) o emprego galego resulta atractivo sobre todo para aquelas persoas que teñen algún tipo de relación previa co país (retornados), mentres que a maioría dos inmigrantes en España prefiren a oferta doutros lugares do Estado.

Mellorar as condicións do emprego (calidade e cantidade) é, probabelmente, o principal desafío do novo goberno. E non o ten doado.